Հոգու խորքում նա բանաստեղծ էր: Ընթերցող չուներ՝ ոչ մի հատիկ, ոչ էլ քննադատներն էին նրա մասին խոսում. ու դա զարմանալի չէր, չէ՞ որ ընդամենը տասնհինգ տարեկան էր: Ոչ ոք չգիտեր նրա գոյության մասին, բացի, իհարկե, հայրիկից, մայրիկից, ավագ քրոջից ու իր ընտանիքի չորսթաթանի անդամից՝ Գանգստեր բարի ու դաստիարակված շնիկից: Հայրիկն ու մայրիկը ամբողջ օրը աշխատում էին, քույրիկը անընդհատ դաշնամուր էր նվագում, կամ հեռախոսով խոսում իր բոյֆրենդի հետ, Գանգստերն էլ կարդալ չգիտեր, թե չէ հաստատ կգնահատեր նրա պոետական շնորհքը: Բայց դե, ինչպես ասացի, Գանգստերը կարդալ չգիտեր, հայրիկն ու մայրիկը տանը չէին լինում, իսկ քույրիկը բոյֆրենդ ուներ, այնպես որ ոչ ոք չգիտեր, որ նա հոգու խորքում բանաստեղծ է:
Իսկ այ նրա ստեղծած պերսոնաժները գիտեին:
Նրա գրչատուփում շատ գրիչներ կային, ու ամեն մեկը իր առաքելությունն ուներ, այսպես ասված, միսսիան: Բարակ գրող գրիչը ուսուցչի համար էր պահում, որ մատյանում ստորագրի: Հաստ գրողով տնայիններն էր անում, գեղցիկով գրում ստուգողականները: Եվ միայն մի գրիչ կար, որով բանաստեղծություններ էր գրում: Զզվելի գրիչ էր, հաստ էր գրում ու շատ դանդաղ: Երբեմն-երբեմն այդ ճարպակալած գրիչի շունչը կտրվում էր, ու սկսում էր այլևս չգրել՝ ստիպելով տիրոջը անիմաստ օդում խզբզել ու կորցնել թանկագին վայրկյանները: Բայց գեր գրիչը շատ լավ գիտեր, որ հենց այդ վայրկյաններին է ծնվում բանաստեղծությունը, ու հանգիստ շունչ էր քաշում:
Նրանք երկուսով՝ գրիչը ու տերը, այնքան պերսոնաժների հանեցին չեղած աշխարհից, որ աղջկա պայուսակում թթու դրած հաշվիչն էլ չէր հաշվի: Նրանք լավ պերսոնաժներ էին՝ մեկ բարի, մեկ չար, բայց բոլորն էլ հետաքրքիր: Չար պերսոնաժները չարություն անելիս չէին արդարանում, բարիները անընդհատ ներելու հատկություն ունեին, բայց դրա մասին չէին բարձրաձայնում: Բացի այդ բոլոր պերսոնաժները մի չգրված օրենք ունեին՝ սիրո մասին չէին խոսում, սիրելիներին չէին դավաճանում: Ու հենց դա էր նրանց տարբերում հեռուստացույցով անընդհատ գովազդվող օճառային օպերաների արհեստական հերոսներից: Այս պերսոնաժները հերոս չէին, չնայած նրանցից ոմանք բավականին քաջ էին, ոմանք էլ՝ անձնազոհ: Բայց նրանք հերոս չէին, պարզապես ուզում էին ապրել, ինչպես և բոլորը, ովքեր չեղած աշխարհից են գալիս ու ուզում են լինել:
Նա իր պերսոնաժներին շատ էր սիրում: Նրանց մասին պպատմում էր երգեցիկ, հոսող բանաստեղծությամբ՝ այնքան հեշտ հիշվող, որ եթե այն դպրոցում անգիր հանձնարարեին, աշակերտները տանը սերտելու կարիք չէին ունենա: Բայց դպրոցում չգիտեին նրա շնորհքի մասին, և ոչ ոք չգիտեր, միայն պերսոնաժները, որ բանաստեղծության պես իրական էին ու թեթև ու շատ էին ուզում ապրել:
Բայց նա տարօրինակ մի սովորություն ուներ: Իր պոեմները գրում էր զուգարանի թղթին, ու թողնում այն պետքարանում:
Երբ մայրիկն ու հայրիկը վերադառնում էին աշխատանքից, իսկ քույրիկը փակում էր դաշանմուրի կափարիչը, բոլորը նստում էին ճաշելու: Մայրիկը համով էր պատրաստում, ու բոլորը ինքնամոռաց ուտում էին: Հետո հերթով գնում զուգարան: Եվ ամեն անգամ, երբ լսվում էր խողովակներով գահավիժող ջրի ձայնը, նա մտովի պատկերացնում էր, թե որ հերոսի հատվածն են այսօր պոկել զուգարանի թղթի փաթեթից... ու լաց էր լինում:
Նրան ոչ ոք չէր հասկանում, նույնիսկ իր ստեղծած պերսոնաժները, որոնք շատ էին ուզում արպրել: Ճարպակալած գրիչն էլ չէր հասկանում ու հաճախ բարկանում էր նրա վրա, սկսում էր չգրել ու անվերջ խզբզել օդում:
Իսկ նա լաց էր լինում, որովհետև ընտանիքի անդամներից ոչ ոք չէր սանձում իր աղիքները ու չէր կարդում զուգարանի թղթին գրված պոեմները:
Իսկ նա շատ հասարակ մի բան էր ուզում: Ուզում էր, որ աղիքներին գոհացնելուց առաջ տնեցիներից գոնե մեկը կարդա իր գրածը: Ախր եթե այստեղ, տան ամենապետքական անկյունում դրված բանաստեղծությունը չեն կարդում, ի՞նչ են անելու, երբ սկսի հաստ տետրերում գրել ու պահել սեղանի դարակներում:
Եվ ամեն անգամ, երբ ընտանիքի անդամներից մեկը գոհ ու երջանիկ փակում էր տան ամենափոքր սենյակի դուռը, նա մտովի հրաժեշտ էր տալիս իր հերոսներից մեկին, ով հաստատ անհետացած կլիներ կոյուղու խորքում: Ու լաց էր լինում:
Մի անգամ էլ հայրիկը չդիմացավ ու սպիտակ թուղթ բերեց նրան: Մաքուր սպիտակ թղթերով մի հաստ կապոց: Եվ դա նշանակում էր՝ բանաստեղծություններդ քեզ պահիր:
Այդ երեկո ճարպակալած հաստ գրող գրիչը կորավ: Նա այլևս ոչ մի տող չգրեց: Ավարտեց դպրոցը, համալսարան ընդունվեց, ամուսնացավ, ճանաչված բժիշկ կամ ուսուցիչ դրաձավ, հարգված էր, սիրված, նվիրված:
Իսկ նրա պերսոնաժները ապրել էին ուզում...
Իսկ այ նրա ստեղծած պերսոնաժները գիտեին:
Նրա գրչատուփում շատ գրիչներ կային, ու ամեն մեկը իր առաքելությունն ուներ, այսպես ասված, միսսիան: Բարակ գրող գրիչը ուսուցչի համար էր պահում, որ մատյանում ստորագրի: Հաստ գրողով տնայիններն էր անում, գեղցիկով գրում ստուգողականները: Եվ միայն մի գրիչ կար, որով բանաստեղծություններ էր գրում: Զզվելի գրիչ էր, հաստ էր գրում ու շատ դանդաղ: Երբեմն-երբեմն այդ ճարպակալած գրիչի շունչը կտրվում էր, ու սկսում էր այլևս չգրել՝ ստիպելով տիրոջը անիմաստ օդում խզբզել ու կորցնել թանկագին վայրկյանները: Բայց գեր գրիչը շատ լավ գիտեր, որ հենց այդ վայրկյաններին է ծնվում բանաստեղծությունը, ու հանգիստ շունչ էր քաշում:
Նրանք երկուսով՝ գրիչը ու տերը, այնքան պերսոնաժների հանեցին չեղած աշխարհից, որ աղջկա պայուսակում թթու դրած հաշվիչն էլ չէր հաշվի: Նրանք լավ պերսոնաժներ էին՝ մեկ բարի, մեկ չար, բայց բոլորն էլ հետաքրքիր: Չար պերսոնաժները չարություն անելիս չէին արդարանում, բարիները անընդհատ ներելու հատկություն ունեին, բայց դրա մասին չէին բարձրաձայնում: Բացի այդ բոլոր պերսոնաժները մի չգրված օրենք ունեին՝ սիրո մասին չէին խոսում, սիրելիներին չէին դավաճանում: Ու հենց դա էր նրանց տարբերում հեռուստացույցով անընդհատ գովազդվող օճառային օպերաների արհեստական հերոսներից: Այս պերսոնաժները հերոս չէին, չնայած նրանցից ոմանք բավականին քաջ էին, ոմանք էլ՝ անձնազոհ: Բայց նրանք հերոս չէին, պարզապես ուզում էին ապրել, ինչպես և բոլորը, ովքեր չեղած աշխարհից են գալիս ու ուզում են լինել:
Նա իր պերսոնաժներին շատ էր սիրում: Նրանց մասին պպատմում էր երգեցիկ, հոսող բանաստեղծությամբ՝ այնքան հեշտ հիշվող, որ եթե այն դպրոցում անգիր հանձնարարեին, աշակերտները տանը սերտելու կարիք չէին ունենա: Բայց դպրոցում չգիտեին նրա շնորհքի մասին, և ոչ ոք չգիտեր, միայն պերսոնաժները, որ բանաստեղծության պես իրական էին ու թեթև ու շատ էին ուզում ապրել:
Բայց նա տարօրինակ մի սովորություն ուներ: Իր պոեմները գրում էր զուգարանի թղթին, ու թողնում այն պետքարանում:
Երբ մայրիկն ու հայրիկը վերադառնում էին աշխատանքից, իսկ քույրիկը փակում էր դաշանմուրի կափարիչը, բոլորը նստում էին ճաշելու: Մայրիկը համով էր պատրաստում, ու բոլորը ինքնամոռաց ուտում էին: Հետո հերթով գնում զուգարան: Եվ ամեն անգամ, երբ լսվում էր խողովակներով գահավիժող ջրի ձայնը, նա մտովի պատկերացնում էր, թե որ հերոսի հատվածն են այսօր պոկել զուգարանի թղթի փաթեթից... ու լաց էր լինում:
Նրան ոչ ոք չէր հասկանում, նույնիսկ իր ստեղծած պերսոնաժները, որոնք շատ էին ուզում արպրել: Ճարպակալած գրիչն էլ չէր հասկանում ու հաճախ բարկանում էր նրա վրա, սկսում էր չգրել ու անվերջ խզբզել օդում:
Իսկ նա լաց էր լինում, որովհետև ընտանիքի անդամներից ոչ ոք չէր սանձում իր աղիքները ու չէր կարդում զուգարանի թղթին գրված պոեմները:
Իսկ նա շատ հասարակ մի բան էր ուզում: Ուզում էր, որ աղիքներին գոհացնելուց առաջ տնեցիներից գոնե մեկը կարդա իր գրածը: Ախր եթե այստեղ, տան ամենապետքական անկյունում դրված բանաստեղծությունը չեն կարդում, ի՞նչ են անելու, երբ սկսի հաստ տետրերում գրել ու պահել սեղանի դարակներում:
Եվ ամեն անգամ, երբ ընտանիքի անդամներից մեկը գոհ ու երջանիկ փակում էր տան ամենափոքր սենյակի դուռը, նա մտովի հրաժեշտ էր տալիս իր հերոսներից մեկին, ով հաստատ անհետացած կլիներ կոյուղու խորքում: Ու լաց էր լինում:
Մի անգամ էլ հայրիկը չդիմացավ ու սպիտակ թուղթ բերեց նրան: Մաքուր սպիտակ թղթերով մի հաստ կապոց: Եվ դա նշանակում էր՝ բանաստեղծություններդ քեզ պահիր:
Այդ երեկո ճարպակալած հաստ գրող գրիչը կորավ: Նա այլևս ոչ մի տող չգրեց: Ավարտեց դպրոցը, համալսարան ընդունվեց, ամուսնացավ, ճանաչված բժիշկ կամ ուսուցիչ դրաձավ, հարգված էր, սիրված, նվիրված:
Իսկ նրա պերսոնաժները ապրել էին ուզում...