Արի: Ձյան հիվանդ

Դու մտնում ես սենյակ, հանում ես տաք մուշտակդ ու հասկանում ես, որ ցուրտ է:
Հասկանում ես նաև այն, որ երեխաներդ չկան: 
Դու ունես երկու անուշիկ բալիկ` տղա ու աղջիկ: Նրանք դեռ շատ փոքր են, ու դեռ չգիտեն ինչպես է պետք բացել դուռը, որ մայրիկը ներս մտնի: Բայց քանի որ փոքր են, ունեն մե~ծ սրտիկ: Նրանք ամբողջ օրը քեզ են սպասում, իսկ երբ գալիս է մայրիկի տուն վերադառնլու ժամանակը, նայում են լուսամուտից: Ահա այն, մայրիկի փափուկ գլխարկը: Վազում են դռան մոտ ու սպասում: Ահա աստիճաններով ինչ-որ մեկը բարձրանում է: Բայց դա մայրիկը չի. մայրիկի քայլերը նրանք չեն շփոթի աշխարհի ոչ մի քայլերի հետ: Իսկ սրանք մայրիկի քայլերն են: Նրանք պատրաստվում են թռիչքի: Բանալին պտտվում է կողպեքի մեջ: Եվ հայտնվում է մայրիկի տաք մուշտակը ու փայլող ժպիտը: Թռիչք, և նրանք արդեն քո գրկում են, քո երկու փոքրիկ բալիկները:
Իսկ այսօր շատ ցուրտ է, ու բալիկներդ չկան:
Պատշգամբից լսվում է նրանց ծիծաղը:
Ի՞նչ են անում այնտեղ, այն էլ այս ցրտին:
Դուրս ես գալիս պատշգամբ: 
Երեխաներդ հիացած նայում են երկնքից թափվող փաթիլներին: Նրանք բռնում են ձյունը կարմրած մատներով ու կուլ տալիս դրանք:
Ի՞նչ պատահեց քեզ:
Դու նրանց կողքին տեսար մի փոքրիկ աղջիկ` գզգզված հյուսիկներով ու աչքերին իջնող մեծ գլխարկով: Դու ես: Հիշում ես ձյան համը: Հիշում ես, ոնց էիր սիրում ձմեռը, ձյունը, փաթիլները: Հիշում ես, ոնց էին կարմրում քո մատները, երբ ձնեմարդ էիր պատրաստում: Դու երբեք ձեռնոց չէիր հագնում, ինչքան էլ ծնողներդ բարկանային: Դու դեռ հիշում ես ձյան հպումը: Հիշում ես, ինչքան մաքուր ու փափուկ է առաջին ձյունը: Ու ինչքան համով:
Մի պահ ժպտում ես: Դու հիշում ես, ոնց էիր լեզվի ծայրով բռնում փաթիլները, կուլ տալիս ու լպստում սառած շրթունքներդ: Այո, այդ ամենը եղելէ: Իսկ հիմա նրանց հերթն է` քո երեխաների: Նրանք առաջին անգամ են տեսնում ձյունը այսքան մոտիկ: Նախորդ ձմեռ չէին կարող պոկվել պատուհանից, այնքան էին նրանց գերել երկնքից թափվող փաթիլները: Իսկ հիմա նրանք առաջին անգամ բռնում են ձյան փաթիլները ու կուլ տալիս: Ձյան առաջին հպումը... առաջին համբույրը... Այո, դու հիշում ես դա ու չես կարող չժպտալ: Հիմա նրանց հերթն է սիրել ձյունը, սպասել փաթիլներին: Ձյան հիվանդ դառնալ...
Հիվանդ... Դու հիում ես դեռ քո մանկության առաջին դժբախտությունը: Հիշում ես, մայրիկդ որքան էր բարկանում, իսկ դու նրան չէիր լսում, լեզվի ծայրով բռնում էիր ձյան փաթիլները ու կուլ տալիս: Մայրիկդ քեզ հազիվ ներս բերեց պատշգամբից: Հետո ուզում էր ստիպել, որ տաք թեյ խմես: Բայց դու չլսեցիր նրան: Դու գիտեիր, որ եթե թեյ խմես ու տաքանաս, այլևս չես զգա այս մաքրող սառնությունը, որ մնում է ձյան համբույրից հետո: <<Հետհամբույր>>, այդպես էիր դու կոչում այդ տարօրինակ զգացողությունը: Դու չուզեցիր կորցնել <<հետհամբույրը>>: Առանց թեյդ խմելու` պառկեցիր:
Հաջորդ առավոտ դու հասկացար, որ կորցրել ես <<հետհամբույրը>>: Այնքան շոգ էր: Մայրիկդ բղավում էր, հետո հանկարծ նստեց կողքիդ ու սկսեց լաց լինել. այլևս չես ուզում ապրել, երբ բալիկդ հիվանդ է, այն էլ թոքաբորոբ:
Դու շատ դանդաղ էիր առողջանում: Դու համոզված էիր, որ այդ բժիշկներն են մեղավոր, նրանք քեզ սխալ են բուժում: Եթե քեզ թեյի փոխարեն մի քիչ ձյուն տային, դու հաստատ կառողջանայիր: Դու ասեցիր մայրիկիդ այդ մասին, բայց մայրիկդ միայն բարկացավ ու թեյ տվեց քեզ: Դու որոշեցիր, որ ինքդ քեզ կբուժես: Վեր կացար ու գնացիր դեպի պատշգամբի ապակե դուռը: Արդեն ուզում էիր բացել այն, երբ մայրիկդ ներս մտավ: Նա հարձակվեց քո վրա ու բանտարկեց վերմակի տակ: Դու սկսեցիր լաց լինել, ասել, որ ձյուն ես ուզում, ձյունը կբուժի քեզ: Ու հանկարծ...
-Էդ անտեր ձյան պատճառով էր, էլի, որ էսպես հիվանդացար:
Բոլոր երեխաներն էլ գիտեն, որ մայրիկը սուտ չի խոսում:
Ահա քո մանկության ամենամեծ տառապանքը: Հիվանդությունը չէր, չէ~: Դավաճանությունն էր: Ձյունը դավաճանել էր քեզ: Գերել էր իր սառը մաքրությամբ ու հետո դատապարտել տաք թեյի ու հաստ վերմակի: 
Դու այլևս երբեք չվերադարձար պատշգամբ: Տաք թեյ էիր խմում, հագնում տաք գուլպաներ ու ձեռնոցներ ու առանց գլխարկի տնից դուրս չէիր գալիս: Այսքան տարիների ընթացքում...
Հիմա նրանց հերթն է: Դառանալ ձյան... հիվանդ....
Դու սկսում ես բղավել: Երեխաներդ վախեցած քեզ են նայում. նրանք չգիտեին, որ մայրիկը կարող է այսպես բարկանալ: Հետո մեծ տղադ հասկացավ ինչու ես դու բարկանում. բարկանում ես, որ մենակ են ուտում ձյունը: Ու մի բուռ ձյուն քեզ առաջարկեց: 
Վերջ...
Սա առաջին ու վերջին անգամն է, երբ նրանք կզգան ձյան սառը մաքրությունը: Դու նույնիսկ թույլ չես տա նրանց <<հետհամբույրը>> հիշելու: Տաք թեյ, անպայման տաք թեյ:
Երեկոյան դու ավելի տաք վերմակներով ես ծածկում երեխաներիդ, համբուրում նրանց: Քո համբույրները տաք են ու քնքուշ: Դու ուզում ես, որ նրանք քո տաք համբույրները ավելի շատ սիրեն, քան ձյան մաքուր ու սառը համբույրները: Դու ուզում ես բուժել նրանց ձյան հիվանդությունից:
Բայց ինքդ դեռ չես բուժվել...
Գիշերը ինքդ ես գնում սենյակ, մոտենում պատշգամբի ապակե դռանը: Կարմրած-փայտացած մատներով շոյում ես ապակին, որին կպել են ձյան փաթիլները: Մի պահ տարակուսում ես, հետո քաշում ես սառը բռնակը ու դուրս գալիս պատշգամբ` բոբիկ ու առանց գլխարկի:
Ձյունը դանդաղ թափվում է մազերիդ ու ցրտից կուչ եկած ուսերիդ: Նա ուրախ է քեզ տեսնել: Նա համբուրում է կարմրած այտերդ ու քիթդ: Դու մի բուռ ձյուն ես վերցնում, մոտեցնում շրթունքներիդ: Հետո դնադաղ լեզվի ծայրով փաթիլները մեկ-մեկ կուլ ես տալիս: Սառը, մաքուր, սպասված... Հետո մի պահ մնում ես տեղում` քարացած հաճույքից. դու զգում ես ձյան <<հետհամբույրը>>:
Շատ ուշ ես հիշում, որ ցուրտ է: 
Կապտած ձեռքերով փակում ես պատշգամբի ապակե դուռը: Կապտած ոտքերով հազիվ հասնում անկողնուն ու թաղվում տաք վերմակների մեջ: Բայց դեռ զգում ես ձյան <<հետհամբույրը>>, ու հասկանում ես, որ ուզում ես ձյան տակ թաղվել, ոչ թե վերմակների այս <<ծերակույտի>>, որ այսքան տարի շարունակ դատապարտել էր քեզ տաք բանտի: 
Դու որոշում ես ըմբոստանալ: Ուզում ես վեր կենալ ու վերադառնալ պատշգամբ: 
Բայց հասկանում ես, որ չես կարող...
Առավոտյան կգա բժիշկը ու կասի, որ հիվանդ ես... Թոքաբորոբ...
Բայց դու լավ գիտես, որ Ձյան հիվանդ ես...

Արի: Հնազանգ աստվածներ

Դու չես կարող պարտվել, այն էլ ինձ:
Դու երիտասարդ ես, գեղեցիկ, խելացի: Ամեն ինչ հասկանում ես կայծակնային արագությամբ:
Ունես հավատարիմ ընկերներ, սիրող ամուսին և զվարճալի փոքրիկ:
Բոլորը քեզ հարգում են:
Դու վայելում ես բոլորի սերը:
Դա քեզ ուժ է տալիս:
Դու միշտ մտնում ես հաղթական քայլվածքով:
Դու գիտես, որ արդեն հաղթել ես, որովհետև նա, ով գիտի արժանավայել կերպով ընդունել իր պարտությունը, արդեն հաղթել է:
Թերևս դու դա արել ես միայն մի անգամ, երբ եկեղեցում քահանան հարցրեց քեզ, <<Հնազա՞նդ ես>>: Ամուսինդ քնքուշ հայացքով նայեց քեզ, կարծես համոզելով, որ գոնե այս անգամ հնազանդ լինես. չէ՞ որ դու միշտ <<տեր>> ես: Դու զիջեցիր նրան: Զիջեցիր գլուխդ բարձր, հպարտ ձայնով: <<Հնազանդ եմ>>: Ընդունեցիր քո պարտությունը ու հաղթող դուրս եկար: Դուրս եկար ամուսնուդ ձեռքերի վրա:
Դու սիրում ես ու սիրված ես:
Բայց նաև կարողանում ես դաժան լինել, երբ պետք է ինչ-որ մեկին իր տեղը ցույց տալ:
Դու ցույց տվեցիր ինձ իմ տեղը:
Ես արդեն հիսուն տարեկան եմ:
Ցածրահասակ եմ, գեր ու ճաղատ. թերևս վերջինից ամենաշատն եմ տառապում:
Ես ծիծաղելի ձայն ունեմ:
Անճոռնի եմ, ինչպես Անդերսենի ճուտիկը:
Իմ միակ որդին միշտ զբաղված է, և ես նրան չեմ տեսնում նույնիսկ տոն օրերին:
Կին չունեմ, ու երբեք էլ չեմ ունեցել: Իսկ իմ երեխայի մայրը ունի ամուսին, ավելին` սիրող ամուսին:
Ես ամենասկզբից պարտված էի, ու դու դա գիտեիր:
Բայց դու դաժան ես:
Դու ուզում էիր, որ ես ինքս հասկանամ իմ պարտությունը: Կարծես ես այն չէի հասկանում:
Այս բաժնում դու շրջապատված ես ընկերուհիներով: Իսկ ես նորեկ եմ:
Բացի այդ, ես միակ տղամարդն եմ բաժնում ու նաև մեկը, ով սուրճ է եփում բոլորի համար. թերևս դա ինձ մոտ լավ է ստացվում:
Ես գիտեմ, որ ոչնչություն եմ, բայց դու դա ինձ ևս մեկ անգամ ապացուցեցիր, ապացուցեցիր գիտականորեն, երբ ցույց տվեցիր, որ ամեն ինչում ինձնից առավել ես:
...Իմ գրասեղանը տեղադրեցին պատուհանի մոտ` հեռու բոլորից: Ես այնքան տհաճ էի ձեզ, որ ինձ աքսորեցիր այնտեղ:
Դուք ինձ բանի տեղ չէիք դնում: Առանց ամաչելու խոսում էիք ինձ մոտ նորաձև ներքնազգեստից, սիրո խենթ գիշերներից, ձեր տղամարդկանց բարեմասնություններից: Հակառակը, երբ պետք էր բաժնով մի կարևոր հարցի պատասխան տալ, ինչը սովորաբար արվում էր քվերակության միջոցով, դուք ինձ ուղարկում էիք լվանալու սրճոտված բաժակները: Այ քեզ տղամա~րդ:
Մոռացա ասել ամենակարևորը:
Դու բաժնի վարիչն ես, հետևաբար իմ անմիջական ղեկավարը: Դու իրավունք ունես որոշումներ կայացնել, իսկ ես պարտավոր եմ հնազանդվել քո հրամաններին:
Ես իրավունք չունեմ նույնիսկ զուգարան գնալ առանց քո թույլատվության, իսկ դու պարտավոր ես ինձ մերժել: Դու դա անում ես մեծ հաճույքով:
Դու սիրում ես խաղալ ինձ հետ, ինչպես կատուն մկան հետ է խաղում: Տալիս ես ինձ հույսեր, որ թույլ կտաս ինձ վերջապես ազատվել քո մատրիարխատիկ դաժանությունից, իսկ հետո հուսախաբ ես անում:
Դու սիրում ես ստորացնել ինձ ու սիրում ես, որ ես երբեք չեմ պատասխանում: Ես իրավունք չունեմ պատասխանել, իսկ եթե ունենայի, առավելևս չէի պատասխանի. կարևորը իրավունքը չէ, այլ համարձակությունը:
Դու վրեժ ես լուծում ինձանից ինքդ էլ չգիտես ինչի համար: Բայց ես գիտեմ...
...Դու ինչպես միշտ հաղթական քայլվածքով մտնում ես բաժին և ուղղվում դեպի քո սեղանը: Ինչպես միշտ լսվում է քո կրունկների հաղթական <<կըտ-կըտ-կըտ>>-ը: Դու էլի հաղթող ես: Բայց այսօր ինչ-որ բան այն չէ: Դու կարծես ծերացել ես: Երեկ միայն երիտասարդ էիր, գեղեցիկ ու խելացի: Իսկ այսօր արդեն ոչ գեղեցկությունդ է մնացել, ոչ էլ խելքը: Միայն այդ հաղթական քայլվածքը, որն արդեն երբեք չի փոխվի ստրկական անձայն քայլվածքի, ինչպիսին իմն է:
Ես լավ գիտեմ, ինչ է պատահել, բայց ինձ հիմարի տեղ եմ դնում: Առանց քո թույլատվության ես իրավունք չունեմ նույնիսկ  ինչ-որ բան նկատել: Իսկ դու իհարկե չես տա ինձ այդ իրավունքը:
Ես շարունակում եմ ինչ-որ տեքստ հավաքել համակարգչով, ինչպես միշտ կլանված, որովհետև այդ գործը չափազանց դժվար է տրվում ինձ:
Իսկ քեզ արդեն շրջապատել են քո ընկերուհիները:
-Ի՞նչ է պատահել:
-Մամային այսօր տեղափոխեցին վերակենդանացման բաժամունք:
Դու երկար, բարակ մատներով տրորում ես հոգնած աչքերդ:
-Ի՞նչ են ասում բժիշկները:
-Ի՞նչ կարող են ասել:
Դու ուզում ես հեգնորեն ծիծաղել, բայց նույնիսկ ծիծաղելու համար ուժ չունես:
-Ասում են, որ այսօր ամեն ինչ կորոշվի: Այս գիշերն որոշիչ է լինելու:
-Ամեն ինչ լավ է լինելու, այ կտեսնես:
Աշխատանքային օրը շարունակվում է: Նույնիսկ այս <<ծերացած>> վիճակում դու աշխատում ես արագ ու արդյունավետ: Պատկերացնում եմ, ինչ է կատարվում ձեր տանը, երբ դու տոների ես նախապատրաստվում: Երևի տունը եռում է թեյնիկի պես:
Օրվա վերջում բոորը սուս ու փուս տուն են գնում: Ոչ ոք չի համարձակվում մխիթարել քեզ, բայց դու լավ գիտես, որ նրանք բոլորը քեզ հետ են:
Բաժնում մնում ենք ես ու դու:
Դու հագնում ես վերարկուդ:
Ես դեռ աշխատում եմ տեքստի վրա:
Դու նայում ես պատուհանից դուրս` աստիճանաբար լուսավորվող քաղաքին:
-Հուսով եմ, ամեն ինչ լավ կլինի:
Դու դա ինձ չես ասում: Ես քեզ համար գոյություն չունեմ: Դու դա ասում ես իր լույսերը վառող հսկա քաղաքին և նրա անողոք աստծուն:
Ու գնում ես:
Ես վայրկենապես ավարտում եմ աշխատանքս և անջատում համակարգիչս: Հետո նորից եմ այն միացնում: Այս անգամ էկրանին չեն հայտնվում իմ անթիվ-անհամար Word փաստաթղթերը, որոնք ես ոչ մի կերպ չեմ կարողանում մի թղթապանակի մեջ գցել` Desktop-ը չաղտոտելու համար:
Տեսնենք, ինչ են ասում թվերը:
Դու իհարկե չգիտես դա, բայց թվերը աստվածներից զորավոր են:
<<...դեկտեմբերի 1-ին...>>:
Նայում եմ օրացույցին: Դեկտեմբերի 1-ն է: Ուրեմն նույնիսկ մինչև կեսգիշեր չի սպասի:
Ներիր, սիրելիս, այս անգամ ամեն ինչ լավ չի լինի:
...Այսօր դու պարտված ես մտնում բաժին: Դու դա չգիտես, բայց ես գիտեմ: Դու ամբողջ գիշեր աղոթում էիր:
Լսիր, դու ուզում էիր, որ ամեն ինչ լավ լինի: Այդպես էլ եղավ: Քո մայրիկի համար դա ամենալավ տարբերակն էր: Ի վերջո ինքն էր միշտ երազել մահանալ դեկտեմբերին, երբ ձյուն է գալու: Երեկ գիշերը եկավ առաջին ձյունը: Իսկ դու աղոթում էիր...
...Քեզ ժամանակ է պետք վերականգնվելու համար: Ցավոք քեզ ոչ ոք չի տա այդ ժամանակը: Ղեկավարությունը չափազանց հարգում է քեզ, որ խղճա և արձակուրդ տա: Իսկ դու չես խնդրում:
Քո վշտի մեջ դու ավելի գեղեցիկ ես, քան առաջ. հետո՞ ինչ, որ կարծես հարյուր տարի ծերացել ես:
Չկարծես, որ սիրահարվել եմ քեզ: Ոչ, ամենևին: Այս աշխարհում արդեն կա մեկը, ով խենթի պես սիրում է քեզ: Ու նաև հարգում: Չափազանց հարգում, որ խղճա:
-Ի՞նչ է պատահել:
Դու իհարկե լաց չես լինում, բայց կանայք աչքերի կարիքը չունեն` հասկանալու համար, որ կողքինը հոգում լաց է լինում: Իսկ ես... Ես իրավունք չունեմ որևէ բան նկատել, չնայած ամեն ինչ գիտեմ քեզնից էլ լավ:
-Ամուսնուս հետ եմ վիճել: Նա ուզում է բաժանվել:
-Ինչո՞ւ:
-Դուք այնքան լավ զույգ էիք:
-Նա պետք է հասկանա, որքան ծանր է հիմա քեզ համար:
-Նա պետք է քո կողքին լինի:
-Ես եմ մեղավոր... Ես վիրավորեցի նրան... Չգիտեմ, հիմա ի՞նչ եմ անելու...
Դու լավ գիտես, որ այսպիսի իրավիճակներից դուրս գալու համար մի կախարդական բառ կա` ներիր ինձ: Բայց դու նախընտրում ես բաժանվել, քան ընտրել այդ տարբերակը, որվհետև ներողություն է խնդրում պարտվողը:
Դու լավ գիտես, որ վերջում միևնույն է հաղթող ես դուրս գալու: Ընտանիքը մեծ հաղթանակ է: Բայց երկրորդ անգամ ասել <<Հնազանդ եմ>>, դա վեր է քո ուժերից:
...Մի քանի օր դու վրեժ ես լուծում ինձնից: Վրեժ ես լուծում բոլոր վիրավորված ամուսինների ու լքված կանանց համար: Իսկ ես, որ երբեք ոչ կին եմ ունեցել, ոչ էլ եղել եմ ամուսին, պատժվում եմ բոլորի ընտանեկան երջանկության հանցանքի համար:
Դու այլևս չես դիմանում: Այսօր արդեն ամուսինդ հավաքել է ճամպրուկները, իսկ վաղը կգնա ձեր փաստաբանի մոտ` ապահարզանի համար: Դրա մասին դու նույնիսկ ընկերուհիներիդ չես պատմել. դա կնշանակեր մեկընդմիշտ ընդունել պարտությունը:
-Ի՞նչ անեմ:
Այս անգամ դու ինձ ես ուղղում քո հարցը: Այն հնչում է որպես <<Ներողություն>> քո բոլոր չարությունների համար:
Ես չեմ պատասխանում քեզ: Դա իմ վրեժն է:
Դու ջղայնանում ես: Որոշում ես ինձ իմ տեղը ցույց տալ, առանց մի պահ մտածելու, որ ես գիտեմ իմ տեղը:
-Դուք երբևէ ամուսնացած եղե՞լ եք: - Դու սկսում ես գրոհը:
-Ոչ: - Ես ինքնակամ ընկնում եմ քո լարած թակարդը:
-Հասկանում եմ: - Դու անցնում ես հարձակման երկրորդ փուլին:
-Ո՞ւմ եք հասկանում: - Ես ինքնակամ ստորագրում եմ իմ մահավճիռը:
-Այն բոլոր կանանց, ովքեր չեն համաձայնել Ձեր կինը լինել: - Ահա և վերջ:
Դու վերցնում ես պայուսակդ ու հաղթական հեռանում:
Եթե միայն իմանայիր, ի~նչ ցավ դու ինձ պատճառեցիր:
Դու քայլում ես մութ փողոցով ու նայում քաղաքի հազարավոր լույսերին:
Ներքևից վերև ես նայում:
Դու հավատում ես, որ այդ լույսերը քաղաքի ամենազոր աստծո հազարավոր աչքերն են:
Իսկ ես մնում եմ մութ գրասենյակում: Ես տառապում եմ:
Հետո հանկարծ գցվում եմ համակարգչի մոտ ու միացնում այն:
Այսօր դու ներողություն կխնդրես նրանից, վերջնականապես կընդունես քո պարտությունը և հսկայական ռազմատուգանք կվճարես անկողնում: Իսկ առավոտյան հաղթական կմտնես գրասենյակ` իմ ռազմատուգանքն ընդունելու համար: Իսկ ես ինչպես միշտ հնազանդ կլինեմ: Ինչպես դու այս գիշեր...
Դու այդպես էլ չհասկացար, որ ես եմ մեծ քաղաքի այն ամենազոր Աստվածը, որին դու հավատում ես:
Դու քայլում ես փողոցով ու մտքում աղոթում: Ու չգիտես, որ ինձ ես աղոթում:
Գիտե՞ս, դու բարի ես: Ես եմ քեզ այդպիսին ստեղծել: Բայց երբեմն դու դաժան ես լինում: Դա արդեն քո ընտրությունն է: Դու ցավ պատճառեցիր ինձ, և դա էլ էր քո ընտրությունը:
Գիտե՞ս, ես կարող էի քեզ պատասխանել և հաղթող դուրս գալ այս մենամարտում: Բայց ես չարեցի այդ: Ես ընդունեցի տառապանքը, որպեսզի հետո իրավունք ունենամ ցավ պատճատռել մարդկանց: Ու նաև քեզ:
Դու չհասկացար, ինչու եմ ես այսքան հնազանդ քեզ:
Որ հետո հնազանդություն պահանջեմ քեզանից:
Գիտե՞ս, ես էլ եմ դաժան, բայց երբեմն բարի եմ լինում, ու դա իմ ընտրությունն է: Եվ այդ բարության օրենքով ես իրավունք չունեմ ոտնահարել մեկին, մինչև ինքս դեռ չեմ եղել ոտնահարված:
Երեկ դու ինձնից լուծեցիր բոլոր <<հնազանդ>> կանանց վրեժը, իսկ ես քեզնից` բոլոր հնազանդ աստվածների:
Այսօր դու արդեն հաղթող ես, իսկ ես դեռ ռազմատուգանք ունեմ վճարելու:
Դա անարդար է, որովհետև իրականում ես եմ հաղթել, և ոչ թե դու:
Բայց ես ինչպես միշտ հնազանդ եմ:
Դրա համար էլ ես միշտ հաղթող եմ դուրս գալիս մետրոյի 777 կայարան այն կողմ: Այնտեղ, ուր մարդիկ չեն եղել, և իմ որդին հավերժ տառապում է մարդկանց մեղքերի համար, իսկ ես հնազանդ եմ նրան:

Սոնա: Նա կզղջա, որ չի կարող զղջալ

Երբ մարդ լաց է լինում, պետք է նրան հանգստացնել: Հանգստացնելու տարբեր ձևեր կան: Կարելի է ասել, որ ամոթ է, որ արցունք թափելը թուլության նշան է: Կարելի է ասել շաբլոն դարձած. <<Կյանք է, պատահում է>>:  Մոդայիկ են նաև <<Չարժե ամեն մի մանրուքից լացել>> բառերը: Այս դեպքում դուք ուզում եք սթափեցնել մարդուն, ասել նրան, որ պետք է ուժեղ լինել, իսկ դրա համար պետք է դադարեցնել լացուկոծը: Դա իհարկե մի քիչ կոպիտ մեթոդ է, բայց շատ արդյունավետ: Սակայն մարդիկ չեն սիրում, երբ նրանց <<ստիպում են>> ուժեղ լինել իրենց թուլության պահին: Կարելի է հակառակը անել: Նստել մարդու կողքին ու լաց լինել: Բայց դա էլ է սխալ: Այստեղ ճիշտ պատասխան չկա, որովհետև բոլորն էլ միաժամանակ և ճիշտ են, և սխալ: Կարելի է ասել. <<Ոչինչ, կանցնի, կգնա>>, կամ <<Ես քեզ հասկանում եմ>>/չնայած չեմ հասկանում/: Կարելի է պարզապես ձեռքը դնել մարդու ուսին ու լռել: Դու ուզում ես ասել <<Մի լացի, ինչ էլ որ լինի ես քո կողքին եմ, դու մենակ չես>>, իսկ դրա համար խոսեր պետք չեն...
Ճիշտն ասած շատ եմ մխիթարվել ու մխիթարել: Կարելի է ասել <<աշխատանքային փորձ>> ունեմ: Բայց այս անգամ ինձ նորեկի` դիլետանտի պես պահեցի:
Դու լաց եղար, իսկ ես նույնիս չհասկացա, որ լաց ես լինում: Հետո շուռ եկա ու տեսա քո կարմրած, ուռած աչքերը: Այն ժամանակ միակ բանը, ինչ կարողացա ասել. <<Մի նեղվիր>>: Այսինքն` <<Կյանք է, կպատահի>>, կամ <<Ոչինչ, կանցնի, կգնա>>: Բառեր, որոնք բնավ չեն մխիթարում:
Հիմա ուզում եմ ասել այն, ինչ չասեցի այն ժամանակ, երբ շշմած քեզ էի նայում ու փորձում հասկանալ, կարո՞ղ եմ ես քեզ մխիթարել, թե՞ պիտի լռեմ:
Լսիր: Եթե նա քեզ նեղացրել է, ուրեմն հիմար է: Ուրեմն թույլ է ու խեղճ: Ու եթե դու հիմա լաց ես լինում, ապա ավելի լավ է լաց լինես խղճահարությունից: Խղճա նրան: Ախր իսկապես մեղք է:
Նա մեծ է, նույնիսկ կարելի է ասել հսկայական: Իսկ նրա մեծամտությունն ավելի մեծ է: Իսկ հոգի~ն... Այնքա~ն փոքր է: Ոչ խելք ունի, ոչ տակտ, ոչ էլ որևէ այլ արժանիք: Ասում են, ցանկացած մարդու մեջ լավ բան կա: Տեսնենք կգտնե՞ս այդ լավ բանը: Դժվար է լինելու: Եվ այդ էլ քեզ, որ կողքից ես նայում, այսինքն` ունես որոշակի առավելություն: Իսկ նա՞... Նա այնքան մեծ մեծամտություն ունի, բայց մեծամտանալու առիթ չունի: Հիմա նա զբաղվում է ինքնախաբեությամբ: Հիմա դա հեշտ է: Նա երիտասարդ է, հիմար, շատ բան չգիտի: Աշխարհը նրանն է: Այնքան հեշտ է խաբված լինելը, այնքա~ն հաճելի: Բայց տարիները կանցնեն: Նա ուզի-չուզի կմեծանա: Եվ այդ ժամանակ նրա մեծամտությունը ցավագին կփորփրի իր հոգու ամենախորը ծալքերը` <<պահած գանձերը>> գտնելու համար: Ի՞նչ ես կարծում, կգտնի՞: Իհարկե ոչ: Գիտես ինչո՞ւ: Որովհետև այն տարիները, երբ նա պիտի ստեղծեր ու <<պահեր>> այդ գանձերը, նա վատնեց ինքնախաբեության  ու մեծամտության վրա: Հիմա նա արդեն ոչինչ չունի, իսկ ավելի ճիշտ ունի միայն իր մեծամտությունը, որը աճում էր ու ճարպակալում այս բոլոր տարիների ընթացքում: Ավելի լավ է չունենար այդ մեծամտությունը: Որովհետև հիմա, երբ նա հանկարծ արթնացավ իր <<մանկության վարդագույն երազներից>>, պարզվեց որ ոչինչ չունի: Եվ մեծամտությունը, լաչառ կնոջ նման փնովում է նրան, ասում, որ << եթե կարգին տղամարդ լիներ, հիմա այսքան խեղճ ու կրակ չէր լինի>>: Հանկարծ նա կուզենա ծախել իր այդ տանջող մեծամտությունը, <<նաղդել>> ինչ-որ մեկի վրա: Բայց այդ էլ չի կարողանա, որովհետև նա ոչինչ չունի այդ տանջող մեծամտությունից բացի, եթե ծախի, այլևս ոչինչ չի ունենա...
Հիմա նա դա չի հասկանում: Նա կարող է հանգիստ թքել երեսիդ ու ծիծաղել, երբ դու լաց կլինես: Իսկ ամենաահավորն այն է, որ երբեք չի զղջա. նա չի կարող զղջալ: Դրա համար պետք է մեծամտությունից բացի գոնե մի քիչ խելք ունենալ, էլ չեմ խոսում խղճի կամ նման այլ բաների մասին, որոնք ստեղծված են <<հարիֆների>> համար: Չի զղջա: Ավելի վատ նրա համար: 
Հետո~ կզղջա: Կզղջա, որ չի կարող զղջալ: Ու երբեք էլ չի կարողանա: 
Իսկ հիմա սրբիր արցունքներդ, մի նեղվիր: Վերջում նա է, որ կզղջա, որ չի կարող զղջալ:

Սոնա: Շներ ±

Սոֆի: Առանց ընտրության իրավունքի

Ամեն օր սկսվում է մի բարդագույն պրոցեսից` ընտրությունից: 
Երբ ինչ-որ բան ես ընտրում, աշխատում ես այնպես ընտրել, որ կատարծ ընտրությունդ ճիշտ լինի: Դրա համար երկար մտածում ես, հաշվարկում հազար ու մի տարբերակ: Պատասխանում ես հազար ու մի հարցերի` ի՞նչ, ո՞վ, ինչոպե՞ս, ինչո՞ւ: Այս ամենը ահավոր գլխացավ է առաջացնում, բայց գոնե հույս կա, որ ճիշտ ընտրություն կկատարես:
Այլ բան է, երբ հենց ամենասկզբից գիտես, որ քո ընտրությունը սխալ է, սխալ է ցանկացած դեպքում` ինչ էլ որ ընտրես: Դա հնարավոր է: Հնարավոր է այն ժամանակ, երբ խնդրի երկու պայմանները միաժամանակ և՛ լրացնում են իրար, և՛ հակասում մեկը մյուսին: 
Եվ այսպես: 
Առավոտ: Դպրոց գնալու ժամանակն է: Իմ առջև երկու զույգ կոշիկ է: 
Մեկը նոր վարդագույն կեդերն են, որոնց նայելն արդեն հաճույք է ինձ համար: 
Մյուսը մի քիչ մաշված, բայց միևնույն է շատ հարմար չարուխներն են: Դրանք արդեն վաղուց դուրս են մղվել քաղաքի մոդահարթակից: Դուրս են մղվել հենց իրենց հարևանությամբ տեղավորված կեդերով: 
Քաղաքում, այո, բոլորն են կեդ հագնում: Բայց այստե~ղ` քաղաքի ծայրամասում, որն իրականում դեռ նահապետական բարքերով ապրող գյուղ է, որը չգիտես ինչու վերջերս կցել են քաղաքին /երևի նրա համար, որ գյուղի բնակիչները վերջապես իրենց <<քաղաքի մարդիկ>>  զգան/: Այստեղ քաղաքմոդայից դուրս մղված չարուխները դեռևս պահպանել են իրենց իշխանությունը: Իսկ բռնակալ կեդերը, որոնք օր օրի նորանոր տարածքներ են գրավում, այստեղ դեռ չեն հասցրել մտնել մարդկանց ուղեղները: Եվ մինչև չեն մտել մարդկանց ուղեղները, համարվում են ամոթալի և ծաղրելի:
Հնարավոր է ընտրության երկու տարբերակ: 
Տարբերակ առաջին. ես հագնում եմ իմ նոր վարդագույն կեդերը և գնում եմ քաղաք: Քաղաքում ինձ զգում եմ այնպես, ինչպես և բոլորը` նորաձև-կեդաձև: Եվ ոչ ոք չի նայի ինձ այնպես, կարծես Մարսից եմ եկել: Եվ ես ստիպված չեմ լինի ցանկացած բարձր ծիծաղ իմ հաշվին ընդունել և շտապ փոխել ճանապարհս` փորձելով քամելիոն դառնալ և ձուլվել ասֆալտին: Քաղաքում: Բայց մինչև քաղաք դեռ պետք է հասնել: Դրա համար պետք է դուրս գալ <<գյուղ>>, բավականին երկար քայլել մինչև կանգառ, հետո այդքան էլ սպասել, մինչև վերջապես կգա ավտոբուսը, որն ինձ կհասցնի քաղաք: <<Գյուղում>> կեդերը անքաղաքավարության առաջին նշանն են: Ավելի լավ է լինել մարսիանացի քաղաքում, քան անդաստիարակ գյուղում: Մանավանդ, որ եթե հարևանները տեսնեն ինձ կեդերով, իսկ նրանք հաստատ կտեսնեն, մի քանի օր բամբասանքների գլխավոր թեման են լինելու <<էն-էն-էն Սիրուշի անամոթ աղջկա էն-էն-էն լկտի կոշիկները>>: Այդ բամբասանքները հաստատ կհասնեն ծնողներիս ականջին, նույնիսկ եթե նրանք մի քանի օր էլ ուշանան և չգան <<գյուղ>>: Ծնողներս հաստատ շատ կջղայնանան, պապան էլ հաստատ նոր կեդերը կծախի հարևանին, որ ինքը հայտնվի նույն վիճակում, ինչ որ մենք:
Բոլորովին այլ է, եթե ես ընտրեմ մի քիչ մաշված, բայց շատ հարմար չարուխներս: Ես հանգիստ դուրս կգամ <<գյուղ>>, կբարևեմ բոլոր հարևաններին` առանց բամբասանքների <<նոր թեմա>> դառնալու: Հետո հանգիստ կհասնեմ կանգառ, կսպասեմ որքան հարկավոր է, և ոչ ոքի մտքով անգամ չի անցնի ինձ ծաղրել: Հետո կգա ավտոբուսը և ինձ կտանի քաղաք: Քաղաք: Քաղաքում ես կքայլեմ փողոցով ու կզգամ, որ բոլորը ինձ են նայում, իսկ ոմանք նույնիսկ չեն կարողանում զսպել ծիծաղը: Իհարկե, քաղաքում չես դառնա բամբասանքի <<գլխավոր թեմա>>, դրանք առանց քեզ էլ շատ են: Իսկ եթե նույնիսկ դառնաս, չես իմանա դրա մասին, որովհետև քաղաքը նման է հոսող գետի` մի ջուրը երկու անգամ չես մտնի: Բայց մյուս կողմից քաղաքում մարդիկ ավելի շատ են, հետևաբար ավելի շատ մարդ կտեսնի քո <<ծիծաղելի>> կոշիկները, և ավելի շատ մարդ կծիծաղի քո վրա: Դու չես կարող դա չնկատել ու ստիպված կլինես փոխել ճանապարհդ: Բայց ուր էլ որ գնաս, միևնույն է թաքնվելու տեղ չես ունենա. քաղաքում չես կարող թաքնվել մարդկանցից, ինչպես <<գյուղում>> երբեք չես թաքնվի բամբասանքից:
Այսպիսով, երկու հնարավոր տարբերակներից յուրաքանչյուրը սխալ է, որովհետև չի բավարարում խնդրի բոլոր պայմաններին: Չի բավարարում, որովհետև խնդրի պայմանները հակասում են մեկը մյուսին` լրացնելով իրար: 
Մարդն իհարկե ունի ընտրության իրավունք: Եվ դա է ամենադաժանը այս դեպքում: 
Դու գիտես, որ ցանկացած ընտրություն սխալ է, բայց միևնույն է ունես ընտրության իրավունք: Ընտրության իրավունք` առանց ընտրության իրավունքի:
Ի~նչ լավ է, որ դեռ գոյություն ունեն սև տոպրակներ: Թե չէ ես կգժվեի: 
Հուսով եմ, որ ավտոբուսում ոչ ոք չի նկատի, ինչպես եմ ես փոխում կոշիկներս:

Սոֆի: Հեռակա սեր

Դու շատ անփույթ ես: Քո ողջ տեսքով ուզում ես ցույց տալ, որ թքած ունես ուրիշների կարծիքի վրա: Քո կողքին ցանկացած աղջիկ համեստ է երևում: Իսկ դու...

Դու շատ ծիծաղելի ես: Երևի նրա համար, որ շատ ես ուզում լուրջ թվալ: Ու նաև շատ առեղծվածային ես, որովհետև չես ուզում այդպիսին լինել: 

Դու ուզում ես, որ քեզ հասկանան, բայց շատ լավ գիտես, որ քեզ ոչ ոք երբեք չի հասկանա. առհասարակ մարդիկ իրար չեն հասկանում, իսկ դու... Դու բոլորովին այլ պատմություն ես: Քեզ հասկանալն ընդհանրապես անհնար է, և դու դա գիտես, դրա համար էլ այլևս չես պահանջում, որ քեզ հասկանան: Բայց միևնույն է ուզում ես, որ այս աշխարհում լինի մեկը, ում հետ կարելի է խոսել: Նույնիսկ իմանալով, որ նա չի հասկանա, չի պատասխանի, բայց գոնե հաստատ իմանալով, որ լսում է:

Դու անփույթ ես քայլում, բայց արագ, մեծ քայլերով: Մի պահ կանգնում ես, որ բարևես ինձ ու տաս քո միակ ու մշտական հարցը. <<Ինչ կա?>>: 

Դու գիտես, որ ես կտամ իմ մշտական պատասխանը.<<Հեչ>>: Գիտես, դրա համար էլ չես սպասում պատասխանի: Գնում ես: Հարցն էլ տալիս ես քաղաքավարությունից դրդված, ինչպես քաղաքավարությունից դրդված ստիպված բարևում ես: Թե չէ ուղղակի կանցնեիր կողքովս, նույնիսկ չէիր կանգնի ու քո մեծ քայլերով կշարունակեիր քո մե~ծ ճանապարհը: 

Այո, դու չէիր կանգնի ու ոչինչ էլ չէիր ասի, բայց անպայման մի երազկոտ հայացք կնվիրեիր ինձ: 

Իսկ ես կձևացնեի, որ չեմ նկատել ոչ քեզ, ոչ էլ քո հայացքը ու նույնպես կշարունակեի ճանապարհս. եթե չկա քաղաքավարությունը, կարելի է անհոգ լինել:

Կար ժամանակ, երբ դու ինձ շատ էիր նայում: 

 Կար ժամանակ, երբ դու բողոքում էիր, որ ես անտեսում եմ քեզ:

Անտեսո~ւմ եմ: Այդ դու ես այդպես կարծում: Բայց դու ի՞նչ գիտես, որ եթե դու կանգ առնես, թեկուզ քաղաքավարությունից դրդված, ես քեզ չեմ ասի ինչ-որ կարևոր մի բառ: 

Դու ի՞նչ գիտես, որ ես չեմ նկատում քո հայացքները, կամ սրտատրոփ չեմ սպասում դրանց:

Դու ի՞նչ գիտես, որ իրականում ես աչքերով քեզ չեմ փնտրում, երբ ժպտալով մոտենում եմ ուրիշին ու մի <<անկապ>> բան եմ ասում: Գիտե՞ս ինչու <<անկապ>>: Որովհետև ես նրան ասելու բան չունեմ: Ես նրան չէի փնտրում: Ես քեզ էի փնտրում: Բայց միայն աչքերով: 

Դու շատ անփույթ ես, բայց և շատ համեստ: 

Դու շատ կամաց ես խոսում, համարյա շշուկով, այնպես որ ես ստիպված եմ լարել իմ բարձր ձայներին սովոր լսողությունը` քեզ լսելու համար: Դու փորձում ես աննկատ լինել, բայց միևնույն է չի ստացվում: Ու չի ստացվի, որվհետև քեզ հասկանալը դժվար է, դու բոլորովին այլ պատմություն ես: 

Ու ես աչքերով միայն քեզ եմ նտրում:

Գիտե՞ս, ինձ բոլորովին էլ պետք չէ, որ դու կանգնես և բարևես ինձ` քաղաքավարությունից դրդված, թե ոչ: Դու նույնիսկ կարող ես նեղանալ ինձնից ու այլևս ինձ չնայել: Դա էլ կարևոր չէ: Կարևորն այն է, որ անցնես իմ կողքով, որ ես կարողանամ տեսնել քեզ: Ընդամենը սա, մի կարճ հայացքն ինձ բավական է, որ ես ամբողջ օրն ինձ երջանիկ զգամ: 

Դու նույնիսկ կարող ես ուրիշի հետ խոսել, հետո գալ, անցնել իմ կողքով ու չբարևել: Ես չեմ նեղանա, որովհետև կտեսնեմ քեզ ու դա է լինելու կարևորը, ոչ թե խանդի ու նախանձի պես մանր-մունր զգացմունքները:

Գիտե՞ս, գրական հայերենում <<զգացմունք>> են կոչվում միայն սերն ու ատելությունը, մանավանդ սերը: Իսկ մնացած ամեն ինչը <<զգացում>> է: Մարդ ունի բազմաթիվ զգացումներ, բայց միայն մի զգացմունք` մե~ծ ու հզոր: 

Ինձ համար այդ զգացմունքն է կարևոր, ոչ թե փոքրիկ ու աննշան զգացումները:

Դու կասես, որ չեմ սիրում քեզ:

Բայց դու ի՞նչ գիտես: 

Շատ հաճախ մարդիկ չեն կարողնաում անել մի բան, որ նրանց համար շատ կրևոր է` ժամանակ չունեն, կամ համարձակություն:

Մարդիկ զարմանալի արարածներ են` արարված ու արարող: Նրանք չեն սիրում հարմարվել շրջակա միջավայրին, նույնիսկ եթե այդ միջավայրը հենց իրենք են հորինել ու ստեղծել: Նրանք միշտ մի նոր բան կմտածեն, որ իրենց հարմար լինի: Այդպես են մարդիկ հորինել ու ստեղծել հեռակա ուսուցումը:

Իսկ ես ստեղծել եմ հեռակա սերը:

Գիտե՞ս ինչ լավ բան է <<հեռական>>: Մի կարծիր, որ դա ստից-մտից մի բան է, մի փոքրիկ զգացում, առանց որի ես շատ հանգիստ <<յոլա կգնամ>>: 

Գիտե՞ս, ինչ է նշանակում <<հեռակա>>. հեռվո~ւմ, բայց կա, և կարևորը հենց այդ կա-ն է:

Դու այնպիսին ես, ինչպիսին կաս: Եվ ուզում ես, որ քեզ ընդունեն հենց այդպիսին: Ինչ ասեմ, բոլորն էլ ուզում են: Ու դա չափազանց շատ է...

Ես քեզանց շատ բան չեմ խնդրում: Պարզապես ամեն առավոտ անցիր իմ կողքով: Կարող ես չկանգնել, չբարևել, ինձ պետք չէ քաղաքավարությունից դրդված քո անքաղաքավարի բարև-ը: Պրազապես անցիր իմ կողքով, որ ես քեզ տեսնեմ ու իմանամ, որ այնտեղ ես, հեռակա....

Թե չէ... Սերը էլի կա, հեռակա կա: Իսկ դու չկաս... Որովհետև անփույթ ես, առեղծվածային ու շատ ծիծաղելի...

Արի: Ծաղկավաճառի կրպակը

Երթուղայինի ապակին կեղտոտ էր: Այնքան կեղտոտ, որ ուշադրություն դարձրեցի: 
Տարօրինակ է... Երբ ապակին մաքուր է ու գեղեցիկ, ոչ ոք նրա վրա ուշադրություն չի դարձնում, կարծես այն չկա, գույություն չունի: Եվ չկա այն մարդը, որը տանջվել-չարչարվել է ու ապակին այս մաքրության գագաթնակետին հասցրել: Չկա: Փոխարենը կա այն, ինչ ապակու հետևում է և շատ հստակ է երևում, որովհետև ապակին այնքան մաքուր է, որ նույնիսկ չես հասկանում, որ այն գոյություն ունի: Նա չի խանգարում: Իսկ եթե չի խանգարում, գոյություն չունի, կամ էլ միգուցե ունի, բայց դա ոչ ոքի չի հետաքրքրում, նույնիսկ եթե այս քաղաքում ինչ-որ մեկը մի քանի ժամ տանջվել է այն այսքան աննկատ դարձնելու համար: Ինչևէ, ապակին չկա: Կա այն, ինչն ապակուց այն կողմ է` փողոցներ, տներ, տներում ապրող մարդիկ, որոնք կամաց-կամաց դուրս են գալիս փողոց, խանութներ, որտեղ քնաթաթախ գիշերային աշխատողները սպասում են իրենց առավոտյան փոխարինողներին-փրկողներին, կանգառներ, որտեղ մարդիկ սպասում են, սպասում են ոչ թե ձեզ, կամ վարորդին, այլ պետքական համարի երթուղայինին, որովհետև երթուղայինն է կարևոր: Երթուղայինն է կարևոր, և ոչ վարորդը, ինչպես կարևոր չէ անէության աստիճան մաքրված ապակին: 
Եթե սա կսփոփի ձեզ, աշխարհի բոլոր անտեսված ապակիներ ու վարորդներ, ապա ասեմ, որ այդ փողոցներն ու խանութներն էլ չկան, թեև շատ լավ են երևում: Չկան, որովհետև բոլորի համար միևնույն է` կան նրանք, թե չկան: Եվ այս կանգառում սպասող մարդիկ էլ չեն հետաքրքրում ոչ ոքի, նույնիսկ վարորդի, որն իրականում ոչ թե նրանց համար է կանգնեցնում իր հազիվ-հազ քարշ եկող երթուղայինը, այլ նրանց մեկնած հարյուրդրամանոց մետղադրամների:
Այդպես է ամեն օր: Համենայն դեպս, այն օրերը, երբ ապակին մաքուր է:
Իսկ այդ օրը ապակին կեղտոտ էր, ու դա շատ լավ էր, որովհետև ես ուշադրություն դարձրեցի նրա վրա: Հասկացա, որ այն ինչ-որ մեկը, որ ամեն օր անէության աստիճանին էր հասցնում այս ապակին ու նաև իր իսկ գոյությունը, այդ խեղճը, որ յուղոտ մատնահետքերի հետ միասին մաքրում էր ինքն իրեն, նա հասկացել է այդ ու որոշել այլևս այդպես չանել: 
Ես նկատեցի ապակին: Հետո նկատեցի այն, ինչ ապակուց այն կողմ էր: Զարմանալի է, քանի~ անգամ եմ անցել այս նույն հետագծով, բայց չեմ տեսել այն, ինչ ապակուց այն կողմ էր ամեն օր: Չեմ տեսել նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ապակին այնքան մաքուր էր, որ չէր խանգարում ինձ: Իսկ այսօր, երբ ապակին որոշել է հայտնել իր գոյության մասին, իրենց գոյության մասին սկսեցին ճչալ և այս բոլոր փողոցները, տները, խանութները, ցուցափեղկերը, մարդիկ...
Մեծ, դեղին, կլոր: Դեղինը տաք գույն է, նույնիսկ այսօր, երբ դուրսը ցուրտ է, և ես ստիպված եմ ականջներս բանտարկել գլխարկի տակ: Դեղինը ուրախ գույն է, նույնիսկ այսօր, երբ երկինքը ամպամած է, և երթուղայինի բոլոր մարդիկ մտահոգված դեմքեր են ընդունել, նույնիսկ ես, որ մտահոգվելու ոչ մի պատճառ չունեմ: Դեղինը լավ գույն է, նույնիսկ այսօր, երբ օրը ոչ մի լավ բան չի նախատեսում քաղաքի համար: Անէության աստիճանի <<արիելացված>> վերարկուիս թևով սրբում եմ մառախլապատ ապակին: Վերարկուիս վրա մնում է մի քիչ մառախուղ. ուրեմն այն նույնպես գոյություն ունի: Եվ գոյություն ունի այս ապակին, և այն, ինչ ապակուց այն կողմ է: Մեծ, դեղին, կլոր, տաք, ուրախ:
Ծաղկավաճառի կրպակն է: 
Ժպտում եմ: Հետո նայում երթուղայինում նստած մարդկանց. նրանցից ոչ ոք չի տեսել ոչ այս կոկորդը պատռող ապակին, ոչ էլ այս ուրախ ու տաք կրպակը: Նրանք տեսնում են միայն իրենց հոգսերը....
Մարդիկ, քանի՞ անգամ եք անցել այս հետագծով: Չէ՞ որ մեն օր անցնում եք այստեղով ու չեք նկատում այս կրպակը: Լավ, առաջ մաս-մաքուր ապակին էր մեղավոր, բայց չէ՞ որ այսօր ապակին վերջապես կեղտոտ է, և դուք կարող եք տեսնել այս կրպակը: 
Ուշադիր նայեք, մարդիկ: Այստեղ է ծաղկավաճառի կրպակը: Այստեղ են ծաղիկները, որոնց պոկել են թփերից ու խաբել: Նրանց խաբել են` ասելով, որ տանում են աշխարհի ամենաբարի և ուրախ մարդուն ուրախացնելու համար: Եվ հիմա նրանք սպասում են: Նրանք նայում են անտարբեր, արագ անցնող մարդկանց և փորձում են հասկանալ, ո՞վ է նրանցից աշխարհի ամենաբարի և ուրախ մարդը, մի՞թե նա չկա, ինչպես չկա մաքուր ապակին, ուշացած վարորդը և <<արիելացված>> վերարկուն: Մի՞թե նա կլինի միայն այն ժամանակ, երբ դառնա չար ու փնթփնթան, և մարդիկ կզզվեն նրանից. <<Նորից այս փնթփնթա~նը>>:
Իսկ ծաղկավաճա՞ռը: Այս մարդը, ով խաբել է ծաղիկներին, և ինքն էլ է խաբվել` կարծելով, որ այս քաղաքում դեռ կա մեկը, ով կուրախանա ծաղիկների համար: Չէ՞ որ նա էլ է մարդ, ունի իր հոգսերը, որոնք միշտ կեղտոտ են, դրա համար էլ հնարավոր չէ չնկատել նրանց: Իսկ հոգսերից այն կողմ երազանքներն են, որոնց նույնպես հնարավոր չէ չնկատել, բայց նաև հնարավոր չէ չանտեսել, որովհետև հոգսերն ավելի <<կարևոր են>>, ավելի կեղտոտ են: Այս մարդն էլ է երեկոյան սպասելու երթուղայինին ու իջնելիս կասի <<շնորհակալություն>> հարյուրդրամանոցին սպասող վարորդին, մտքում կասի այդ <<շնորհակալություն>>-ը:
Ուշադիր նայեք, մարդիկ: Նա այստեղ է, այդ խաբված ծաղկավաճառը, որն իր հերթին խաբել է ծաղիկներին: Ուշադիր նայեք, նրանք այստեղ են ու սպասում են ինչ-որ մեկին: Ուշադիր նայեք, թե չէ կգա մի երեկո, և դուք կորաշեք թատրոն գնալ: Եվ ծաղիկները օդ ու ջրի պես անհրաժեշտ կլինեն ձեզ, ինչպես օդն ու ջուրն է անհրաժեշտ ծաղիկներին, իսկ դուք` խաբված, մոլորված ծաղկավաճառին: Բայց դուք չեք գտնի իրար: Նա, որովհետև երբեք չեք նկատել նրան, դուք` այդ նույն հասարակ պատճառով: Դուք կփնտրեք այդ ծաղիկները հարևան փողոցում, չեք գտնի ու վերջապես կհամաձայնեք մի փունջ թոշնած մանուշակ գնել մեկից, ում երեսն էլ չեք նկատի, որովհետև դուք նրան չեք փնտրում, այլ ծաղիկները: Դուք կգնեք այդ ամոթալի ու ամոթխած ծաղկեփունջը ու չեք գնա թատրոն, որվհետև արդեն ուշացել եք, և թատրոնի փնթփնթան պահակը, որը գուցե եղել է աշխարհի ամենաուրախ և բարի մարդը, ձեզ հաստատ ներս չի թողնի: 
Իսկ այստեղ այս մեծ, կլոր, դեղին, ուրախ կրպակում իրենց վերջին հույսն են կորցնելու այս խաբված ծաղիկները: Եվ ծաղկավաճառը, որ պատրաստ էր ուրախացնել բոլորին, ով պատրաստ է ուրախանալ ծաղիկներին, կհանի իր դեղին գոգնոցը, կհագնի վերարկուն, ականջները կբանտարկի գլխարկի տակ ու կգնա կանգառ` սպասելու երթուղայինին, որտեղ նստած է հարյուրդրամանոց մետաղադրամին սպասող վարորդը և ապակին, որն արդեն լռել է. մութ է, և ոչ ոք չի նկատի` կեղտոտ է այն, թե մաքուր:

Sona. Jekie Chan "Endless Love"

And karaoke

Սոնա: Գողացված հայացքներ

Կամերային թատրոն: <<Երկյուղած լռություն>> ներկայացումը: Դերասանուհի` Հասմիկ Տեր-Կարապետյան, սցենարի հեղինակ և բեմադրիչ` Գառնիկ Ասատրյան:

Սոնա: Ես դատապարտված եմ գողանալ...

Ինձ միշտ ասում էին, որ լուսանկարիչները, ֆոտոգրաֆները, ինչպես նախընտրում են մասնագետները, իրենց էությամբ գողեր են: Նրանք գողանում են կյանքից կադրեր, մոմենտներ, պանորամաներ, ֆոներ և այլն, մարդկանցից` հայացքներ, էմոցիաներ, դեմքի արտահայտություններ` <<դեմքեր>>, մի խոսքով ամեն-ամեն ինչ:
Ես չէի ուզում հավատալ այդ կարծիքին: Հենց չէի ուզում հավատալ, որովհետև այդպիսի <<կարծիքներին>> հենց հավատում են, ոչ թե համաձայնում, կամ ոչ, որովհետև այդպիսի <<կարծիքները>> կրոնի, ռելիգիայի, հավատքի պես մի բան են: Ես չէի հավատում... չէի ուզում հավատալ: 
Եթե այս կյանքում կան ինչ-որ <<մոմենտներ>>, մարդիկ, որոնք ունեն դեմքի արտահայտություններ, բնության գեղեցիկ տեսարաններ և մարդկային գործունեության տգեղ կողմեր, ուրեմն դրանք պատկանում են կյանքին և բոլոր ապրողներին: Ու եթե ես տեսնում եմ այդ ամենը, ուրեմն իրավունք ունեմ նաև լուսանկարել, <<հավերժացնել>>, ինչպես սիրում են հեգնել որոշ ցինիկներ: Այո, իրավունք ունեմ, որովհետև տեսնում եմ, այլապես իրավունք չէի ունենա և տեսնել: Իսկ եթե այս ամենը իմն է` ապրողինս, կյանքի մասնակիցներից մեկի, ուրեմն ես գողանում եմ ինքս ինձնից, այսինքն` չեմ գողանում: Железная логика.
Ես աթեիստ եմ: Դա հավատք չէ, ոչ էլ ապրելաձև: Դա բնավորություն է: Ես չեմ ուզում հավատալ ինչ-որ <<կարծիքների>>, որոնք դառնում են ռելիգիաներ, կրոններ, հավատքներ, հավատալիքներ. հոմանիշները շատ են: Այդպես ես չէի ուզում հավատալ մասնագետների այս <<գողական>> կրոնին:
Բայց հետո հասկացա, որ ես սխալ էի: Ես, որ այդքան համառ չէի ուզում հավատալ, ես, որ ինձ միշտ ճիշտ էի համարում, ես, որ համոզված էի, որ ճիշտ եմ, հավատում էի, որ ճիշտ եմ, ես սխալ էի: Ճիշտ էին նրանք` մասնագետները, որոնց պետք է լսել ոչ միայն կոմպոզիացիայի, դիաֆռագմայի և նման հարցերում, այլև ռելիգիաների հարցում: Նրանք մասնագետներ են, նրանք միշտ ճիշտ են:
Ես գող եմ, որովհետև լուսանկարիչ եմ, ֆոտոգրաֆ, ինչպես նախընտրում են մասնագետները: Ես էլ եմ թաքուն հետևում անմեղ մարդկանց` իմ զոհերին, հետևում եմ` ֆոտոխցիկով զինված, որպեսզի գողանամ նրանցից այն, ինչ պատկանում է նրանց և ինձ բնավ պետք չէ: Բայց պետք է...
Ինչպես հասկացա... Նորից ուսուցիչներն են մեղավոր: Միշտ ուսուցիչներն են մեղավոր, որ իրենց դժբախտ աշակերտները իմանում են այն, ինչ չպիտի իմանային: Օրինակ, ես իմացա, որ գող եմ:
Նա իմ թատրոնի առաջին ուսուցիչն է: Ամենասիրելի և ամենապաշտելի: Շատ բան էր սովորեցրել ինձ, այս մեկն էլ հայտնեց, թեև բնավ <<ռելիգիոզ>> ֆոտոգրաֆ չէր: Դերասանուհի էր...
Ոչինչ չասաց, ոչինչ չարեց, պարզապես անում էր իր <<աշխատանքը>>, իր արվեստը. խաղում էր բեմում: Այնտեղ, մի քանի քայլի հեռավորության վրա, նա ապրում էր, սիրում, տառապում ու... մահանում... 
Իսկ ես գողանում էի նրա արցունքներով լի աչքերը և վշտից դողացող շուրթերը... 
Հետո նա ընկավ...
Ընկածին պետք է օգնել, մանավանդ, երբ քո ուսուցիչն է, ամենասիրելի ուսուցիչը... Իսկ ես...
Սեղմում եմ լուսանկարելու կոճակը: Էկրանը մթնում է, գրվում է Занят... Մինչև էկրանը նորից չի լուսավորվել, ես մտքում աղոթում եմ. միայն թե ձեռքս չդողա, ֆոկուսը չփախնի, <<չլղոզի>> նկարը: Էկրանը նորից լուսավորվում է և ինձ ներկայացնում ուսուցչիս և իմ տառապանքի արդյունքը: Ֆոկուս չկա, <<փախել է>>: Նա լավ գիտի, որ ես գող եմ ու գողանում եմ ամենասիրելի մարդուց, նա չի ուզում ինձ օգնել: 
Մի քիչ սպասում եմ: Իմ միամիտ ուսուցիչը քարանում է մի պահ. նա չգիտի, ի~նչ օգնություն է դա ինձ համար: Նորից եմ սեղմում կոճակը: Էկրանը մթնում է, հետո նորից լուսավորվում: Ստացվեց: Գողացա...
Ես մեղավոր չեմ: 
Սա հիվանդություն է. լուսանկարել, ոչ թե նայել: Գիտես, որ լավ չես անում: Որ գողանում ես ուրիշինը: Բացի դրանից նաև չես կարողանում ոչինչ կարգին տեսնել և քեզ զրկում ես մե~ծ հաճույքից: Բայց սա հիվանդություն է: Հիվանդացել ես, ուրեմն դատապարտված ես: 
Ես դատապարտված եմ լուսանկարել:
Ես դատապարտված եմ գողանալ...

Софи. Будьте внимательны

 По телевизору как-то кто-то сказал, что чем больше у нас предметов, которым надо уделить время, то тем меньше времени мы уделяем каждому из них в отдельност. Что ж, логично.
Я уже говорила, что люблю быть в центре внимания. А для этого нужно всегда быть впереди всех! Всегда и везде! А сегодня открыла Блог, и увидела,что я здорово отстала.
Когда хочешь ни от ког не отставать, начинаешь подражать другим. Мол ты так умеешь, я тоже так умею, так что не думай, что ты один такой гениальный. И по этой псохологии я очень часто начинаю подражать другим. Вот сейчас я пишу по-русски, потому что Соня написала пару заметок на русском, вот и я хочу показать, что не она одна так хорошо говорит, то есть пишет по-русски. И фотки кошек потому забросила, потому что Соня закидывала свои фотки. Ну то есть те фотки, которые она сама сняла.  Может завтра я тоже дабавлю какой-нибудь видеоролик, как она, или напишу что-нибудь душераздирающее, как Ари.
Но если честно, подражать ниому не надо. Просто надо быть внимательным, то есть внимательной. Ну и что, что иногда приходится уделять мало времени чему-то одному в своей жизни. Зато если быть очень внимательной, можно за несколько минут добиться того, к чему другие шли годами. Вот, сколько минут мне понадобилось, чтобы написать это, скажем так, сообщение? Не знаю, не обратила внимания. Я же говорю, надо быть внмательной. Но все равно, не так уж и много, чтобы писать на НАШЕЙ страничке раз в месяц. Так что думаю скоро я смогу догнать подружек и даже обогнать их.

Я ЖЕ ГОВОРИЛА, ЧТО ЛЮБЛЮ БЫТЬ В ЦЕНТРЕ ВНИМАНИЯ!!!!!!!!

Արի: Ես չէի կարող գիժ չծնվել

Այդպես պատահեց: Ես չէի կարող գիժ չծնվել: Գենետիկորեն չէի կարող: Ճիշտ է, ասում են երբեմն դաժան գենետիկան էլ է բացառություններ անում Ոմանց համար, բայց ես, փաստորեն, այդքան բախտավոր չեղա: Չէի կարող գիժ չծնվել, ու ծնվեցի գիժ:
Մայրիկս գիժ էր: Իսկական գիժ: Որովհետև ամբողջ օրը չէր զբաղվում իր եղունգներով և չէր փնովում ամուսնուն, որ քիչ փող է աշխատում և իրեն ինչպես հարկն է չի պահում: Գիժ էր, որովհետև երբեք չէր բամբասում, ներել գիտեր, նույնիսկ նրանց էր ներում, ովքեր բնավ ներման արժանի չէին: Գիժ էր, որովհետև դժվար պահերին չէր զարկում ծնկներին և գլխի մազերը չէր պոկում, այլ չգիտես որտեղից ուժ էր հավաքում և դառնում էր սյուն, որը պիտի պահեր ոչ միայն իրեն, այլև բոլորին-բոլորին: Գիժ էր, որովհետև երջանիկ էր` ունենալով երկու անուշիկ բալիկ և ուրիշ ոչինչ: Գիժ էր, որովհետև երբեք ոչ ոքի չէր նախանձում: Որովհետև բողոքում էր միայն նրա համար, որ սիրտը թեթևանա, և ոչ թե նրա համար, որ չգիտես որտեղից մի մե~ծ երջանկություն ընկնի իր գլխին: Գիժ էր, որովհետև շատ չէր ուզում, և միշտ ասում էր, որ եթե ինքը շատ ունենա, ուրեմն ինչ-որ մեկն ընդհանրապես չի ունենա: Իսկ նա չի ուզում, որ այդպես լինի:
Սիրելի հայրիկս էլ էր գիժ, խենթ ու խելառ: Գիժ էր, որովհետև չէր ծեծում կնոջն ու երեխաներին: Ու երբեք չէր խմում. այ սա իսկապես մտավոր հետամնացության ախտանիշ է: 
Պապիկս գիժ էր, և ուներ երկու գիժ եղբայր: Մեկն այնքան անխելք էր, որ իր կյանքը զոհեց` ուրիշին փրկելու համար: Իսկ իմ պապիկը ավելի հիմար դուրս եկավ: Այնքան հիմար, որ մնաց ապրելու, և ապրելու ազնիվ: Գիժ էր նա, որովհետև ոչինչ երբեք չգողացավ, որովհետև ոչինչ չթալանեց, որ իր թոռներն ու ծոռները արքայավայել ապրեին: Գիժ էր, որովհետև կյանքում ոչ մի պաշտոն չչարաշահեց: Ու նաև նրա համար էր գիժ, որ երբեք չասեց. <<Այս ի~նչ սերունդ է մեծանում... Այ մեր ժմանակներո~ւմ...>>:
Իմ տատիկն էլ էր գիժ: Որովհետև ամբողջ կյանքում կրկնում էր. <<Ես այս կյանքից ոչինչ չեմ ուզում, միայն թե թոռներս առաղջ լինեն, երջանիկ լինեն, լավը լինեն>>: Գիժ էր, որովհետև նա փնթնփնթան տատիկներից չէր, այլ այն տատիկներից, որոնք տաքուկ գուլպաներ են գործում, կախարդական հեքիաթներ են պատմում և միշտ գրպանում կոնֆետ ունեն թոռնիկի համար: Իսկ եթե չունեն, այնքան քաղցր են համբուրում, որ կոնֆետից էլ քացր է նրանց համբույրը:
Եղբայրս էլ էր գիժ: Որովհետև չէր հաշվում ունեցած և չունեցած ընկերուհիների քանակը, չէր ստուգում քրոջ կիսաշրջազգեստի երկարությունը և չէր խուսափում բանակից, չնայած առողջությունը թույլ չէր տալիս նրան ծառայել:
Ու եթե ես պիտի ծնվեի, ուրեմն հաստատ գիժ պիտի ծնվեի: Ու եթե ես ապրել եմ այս աշխարհում, ուրեմն գիժ եմ եղել: Մի աննոռմալ, որը ամեն մանրուքից լաց էր լինում և պինդ-պինդ գրկում էր նրան, ով լաց է լինում: 
Ինչ անեմ, ես մեղք չունեմ և չեմ ունեցել երբեք: Ես չէի կարող գիժ չծնվել:

Սոնա: Ի՞նչ են ուզում կեռասները: Հեքիաթ

-Տատի~կ, Տատի~կ, - լացելով ներս վազեց Աշոտիկը:

-Ի՞նչ է պատահել, փոքրիկս, - անհանգստացավ Տատիկը, գրկեց թոռնիկին:

-Շունը ինձ բակում կծեց, - կմկմաց Աշոտիկը և ցույց տվեց <<վիրավոր>> ձեռքը:

-Խե~ղճ երեխա: Արի, արի կեռաս կեր, - Տատիկը թոռնիկին մոտեցրեց սեղանին, որի վրա` մեծ ու գեղեցիկ ափսեում կարմրին էին տալիս հասած կեռասները: - Կեռաս կեր:

-Բայց, Տատի~կ, - Աշոտիկը իր մե~ծ, միամիտ աչքերը հառեց Տատիկի բարի աչքերին, -  եթե ես կծեմ կեռասը, նրա ձեռքն էլ կցավա, ինչպես իմ ձեռքը: Չէ՞:

-Չէ~, անուշս, - ծիծաղեց Տատիկը, - չէ~: Կեռասները ուզում են, որ իրենց ուտեն:

Աշոտիկը ապշած նայեց Տատիկին, հետո սեղանից <<աչքով անող>> կեռասներին, հետո նորից Տատիկին. չհավատաց:

-Բայց…

-Բայց ինչո՞ւ է այս տիկինը որոշում մեր փոխարեն, - ասաց հասուն մի կեռաս իր ընկերներին: - Նա ի՞նչ գիտի, ինչ են ուզում կեռասները:

-Ճիշտ է, - ճչաց մի փոքրիկ կեռաս, որ պառկած էր նրա կողքին, - այնպես է ասում, կարծես ինքն է կեռաս և ոչ թե մենք:

-Բայց ինչո՞ւ եք բողոքում, - միաբերան ասեցին անբաժան Քույրիկ-երկվորյակները, - ի՞նչ վատ է, որ Աշոտիկը մեզ անուշ անի:

-Ճի~շտ է, նա լա~վ երեխա է: Թող անուշ անի, - շշնջաց մի կեռաս, որին նոր էին սառնարանից հանել, և նրա ձայնը կտրվել էր, մրսել էր:

-Ես էլ եմ սիրում Աշոտիկին, - ասաց Հասուն կեռասը, - բայց իմ կարծիքով ինչ-որ մեկի ստամոքսում հայտնվելը ամենափայլուն ապագան չէ:

-Ճիշտ է, - ճչաց Փոքրիկ կեռասը:

-Ի՞նչն է ճիշտ, - միջամտեց անպոչ մի կեռաս, որ չգիտեր` արա՞տ է դա, թե՞ առավելություն, ամաչե՞ր, թե՞ հպարտանար: - Վա՞տ կլինի, եթե անուշիկ մի բալիկ շաքարով ու շոկոլադով քեզ անուշ անի:

-Դա շատ ավելի հաճելի է, քան եթե քեզ թռչուններն են կտցահարում, - ձայն տվեց մի կեռաս, որին այգեպանը հազիվ էր փրկել թռչուններից:

-Ի՞նչ տարբերություն, ում ստամոքսում <<կկնքես մահկանացուն>>, - ասաց Հասուն կեռասը:

-Ճիշտ է, - ճչաց Փոքրիկ կեռասը:

-Իսկ ես կուզենայի, որ ինձ թռչունները կտցահարեին, - ասաց երազկոտ մի կեռաս:

-Այ քեզ հիմա~ր, - բարկացավ Փրկված կեռասը:

-Այո~, - շարունակեց Երազկոտ կեռասը, - նրանք կկտցահարեին ինձ, և ես կթռչեի նրանցից յուրաքանչյուրի հետ:

-Իսկ մենք կուզենայինք հայտնվել կեռասով թխվածքում, - միաբերան ասեցին Քույրիկները:

-Կեռասով թխվածք գոյություն չունի, - շշնջաց Մրսած կեռասը. նա կարծում էր, որ եթե սառնարանից է եկել, ուրեմն գիտի խոհարարական բոլոր հմտությունները:

-Կամ էլ մուրաբայում, - շարունակեցին Քույրիկները:

-Չեմ հասկանում, մի՞թե բոլորդ ուզում եք հայտնվել ինչ-որ մեկի ստամոքսում, - վրդովվեց Հասուն կեռասը:

-Իսկ դու ի՞նչ ես ուզում, - հարցրեցին բոլորը միաբերան, նունիսկ Փոքրիկ կեռասը, որ մինչ այդ ամեն ինչում համաձայն էր Հասուն կեռասի հետ:

-Ես կուզենայի, - սկսեց Հասուն կեռասը, - շա~տ կուզենայի ընկնել ծառի ճյուղից հողի մեջ:

-Ինչպիսի~ անկում, - զարհուրեց Երազկոտ կեռասը և փակեց իր երազկոտ աչուկները:

--Անօգուտ, անօգտակար, - արհամարհանքով գոչեցին Քույրիկները:

-Ձրիակեր, - բարկացավ Փրկված կեռասը:

-Ճի՞շտ է, - կմկմաց Փոքրիկ կեռասը:

-Ինչո՞ւ անօգուտ, - ժպտաց Հասուն կեռասը: - Իմ կորիզը կընկներ հողի մեջ, և նրանից ծառ կաճեր: Եվ ամեն գարուն այդ ծառը կծաղկեր, ես կծաղկեի: Եվ ամեն ամառ իմ ամեն ճյուղին հարյուրավոր փոքրիկ կեռասներ կբացեին իրենց աչուկները: Հետո նրանք կաճեին ու կընկնեին այգեպանի զամբյուղի մեջ: Պատկերացնո՞ւմ եք, ինչքան թխվածք և մուրաբա կստացվեր այդ պտուղներից, իմ պտուղներից, ինձնից: Աշոտիկին էլ կմնար: Այ դա փայլուն ապագա կլիներ:

-Ճի~շտ է, - գոչեց Փոքրիկ կեռասը:

-Է~, շատ դժվար է, - բողոքեցին Քույրիկները:

-Ճաշակին ընկեր չկա, - ժպտաց Երազկոտ կեռասը:

-Լավ, Տատիկ:

Տատիկը վերջապես համոզեց թոռնիիկին, որ կեռաս ուտի: Աշոտիկը մոտեցավ սեղանին, երկար նայեց ափսեից <<աչքով անող>> կեռասներին, մտածեց, մտածեց ու ընտրեց:

-Ճակատագիրը դաժան է ոչ միայն մարդկանց հանդեպ, - շշնջաց Երազկոտ կեռասը:

<<Այլ նաև կեռասների>>, - մտածեց Մրսած կեռասը. նրա ձայնը վերջնականապես կտրվեց, և նա այլևս չէր կարող խոսել, նույնիսկ շշնջալ:

-Ցտեսությո~ւն, - արցունքները սրբեցին Քույրիկները:

-Ցտեսությո~ւն, իմ Հասուն ընկեր, - ճչաց Փոքրիկ կեռասը:

-Ցտեսություն, իմ լավ ընկերներ, - ասաց հեռացող Հասուն կեռասը. հենց նրան էր ընտրել Աշոտիկը: - Ցտեսություն: Հուսով եմ, որ երբ Աշոտիկը ուտի ինձ, նա կորիզը պատուհանից դուրս կնետի, և այն կընկնի հողի մեջ: Եվ նրանից մի մե~ծ ծառ կաճի: Ամեն գարնանը այն կծաղկի, իսկ ամռանը համով կեռասներ կտա: Տատիկը դրանցից թխվածք ու մուրաբա կսարքի, իսկ Աշոտիկը շաքարով ու շոկոլադով կուտի: Մի քիչ էլ թռչունները կկտցահարեն: Ցտեսությո~ւն:

Сона. Искусство Природы

"Многие из вас спрашивают: что такое искусство? Картина Леонардо? Конечно! Скульптура Родена? А как же! А закат над морем, или первая улыбка ребенка?"

Из фильма "Любовь-Морковь"