Սոնա: Ջոննի

Վանդակի դռնակը բաց էր, բայց նա դեռ վանդակում էր:
Հոգնել էր: Հոգնել էր ազատությունից, արագությունից, Երկնքից, թռիչքից, ու ի վերջո նրանից էր հոգնել, որ ճայերը չէին հոգնում նրան հետապնդելուց՝ կամ կտոր-կտոր անելու մռայլ նպատակով, կամ էլ թևերը համբուրելու հիստերիկ պատրաստակամությամբ: Իսկ ինչի՞ց էր ամեն ինչ սկսվել: Ավելին իմանալու, ավելին կարողանալու ցանկությյունից, երկար աշխատանքից ու մեծ հավատից, որ արժանի է, որ բոլորն են արժանի, որ կյանքը միայն ափից ափ սավառնելը չէ: Եվ ինչի՞ համար էր այդ ամենը, եթե պիտի վերջանար վանդակից երբեք դուրս չգալու դառը ցանկությամբ:
Վանդակը անփույթ դրված էր սեղանի ամենածայրին, բայց ամենևին էլ մոռացված չէր: Մի զույգ խոշոր կանաչ աչքեր առաստաղի տակից նայում էին նրան ու ժպտոււմ: Անընդհատ՝ նայում ու ժպտում: Երբեմն-երբեմն աչքերի տերը սկսում էր ծիծաղել, և դա հաճելի էր:
Տարօրինակ մարդիկ էին: Ջոնը գիտեր, որ մարդիկ առհասարակ տարօրինակ արարածներ են, բայց սրանք երևի մյուսներից էլ էին տարբերվում:
Նրան գնեցին ծովափին՝ իր կողքին նստած մի ծերուկից: Ջոնը չհասկացավ՝ ինչո՞ւ մարդկանց խելքին փչեց, որ ինքն այդ կաշվի և ոսկորների շատախոս պարկին է պատկանում: Ծերուկն էլ չհասկացավ: Բայց փողը միշտ էլ փող է՝ ուզում է ծովափին լինի, ուզում է՝ գինետանը: Նրան վերցրեցին հենց ավազուտ ափից ու դրեցին վանդակը: Հետո բերեցին այստեղ ու ասեցին խոշոր աչքերով այն արարածին, որ նվեր է՝ ծննդյան, թե Սուրբ Ծննդյան առիթով: Ջոնի համար նույն բանն էր, նա հո չգիտեր, որ մարդիկ, ովքեր սուրբ չեն, մեծ ակնածանքով են հիշում իրենց սեփական ծննդյան օրը:
Աղջիկը դրեց վանդակը սեղանի ծայրին, բացեց դռնակը: Ասեց.
-Արի միասին թռչենք:
Ու վերջ: Այդ օրվանից Ջոնը վանդակից դուրս չի եկել, իսկ աղջիկը կախված է մնացել առաստաղից՝ սպասելով, որ Ջոնն ուր որ է պիտի միտքը փոխի: Ուր որ է արդեն երկու շաբաթ:
Նրանց խոսակցությունը օդից կախված էր մնացել: Վանդակի դռնակը բացվելու միայն հաջորդ օրը Ջոնաթանը պատասխանեց.
-Չեմ թռչելու:
Իսկ հաջորդ օրը աղջիկը հարցրեց.
-Ինչո՞ւ:
Մյուս օրը Ջոնը ոչինչ չասեց: Ասելու համար պատճառ էր պետք: Եվ նա երկու շաբաթ նայում էր առաստաղի տակ կախված մնացած աղջկան ու խոսակցության թելին ու փորձում մի բան պատասխանել:
Աղջկա անունը Մեգգի էր: Նա էլ էր թռչում: Պարզապես մի օր բացեց իր խոշոր կանաչ աչքերը ու տեսավ, որ առաստաղին է կպել: Առաջին բանը, որ արեց, ժպտաց և օդում գիշերանոցի ծայրերը բռնելով, կոկիկ ռևերանս անելով,  քաղաքավարի ասեց՝.
-Իմ անունը Մեգգի է: Շատ հաճելի է:
Բայց առաստաղը չպատասխանեց: Երևի նրան այնքան էլ հաճելի չէր: Բայց Մեգգին երջանիկ էր ու ինքը հորինեց առաստաղի անունը: Բենիամին: Ընկերների համար՝ Բեն: Ու հիմա ամեն անգամ, երբ Մեգգին մի դժվար լուծվող խնդրի շուրջ էր մտածում, հայացքը վերև էր գցում ու մտահոգ ասում.
-Հը՞, ի՞նչ կասես, Բեն:
Բենը միշտ լռում էր: Բայց նրան դա ներելի էր: Իսկ Ջոնին ոչ այնքան:
-Հոգնել եմ ,- երկու շաբաթ անց վերջապես պատասխանեց Ջոնը:
Մեգգին սավառնեց դեպի սեղանը, աչքերը մոտեցրեց վանդակի դռնակին, ժպտաց:
-Անունդ ի՞նչ է, - հարցրեց ու առանց պատասխանի սպասելու ավելացրեց. - Մեգգի, շատ հաճելի է:
-Ջոն... Ջոնաթան: Ջոնաթան Լիվինգստոն:
-Շատ գեղեցիկ անուն ունես, Ջոննի, - ծիծաղեց Մեգգին:
-Ինձ այդպես ոչ ոք չի դիմում, - նեղացավ Ջոնը: - Ես ճայ եմ: Իսկ դա շան անուն է՝ Ջոննի:
-Բայց ես սիրում եմ բոլորին կարճ դիմել, այդպես ավելի ջերմ է, - ծիծաղեցին Մեգգիի աչքերը:
-Ես ոչ մի ջերմ բան չեմ տեսնում դրանում, Մեգան:
-Մեգգի: Ես ուրիշ անուն չունեմ:
-Ես էլ չունեմ:
-Չէ, դու երեք անուն ունես՝ Ջոն, Ջոնաթան ու Ջոնաթան Լիվինգստոն: Ու ճայ ես: Դա լավ է:
-Ի՞նչն է լավ:
-Լավ է, որ թութակ չես:
Ջոնաթանի մի աչքը ժպտաց, մյուսը զարմացավ:
-Ծնողներս խոստացել էին, որ ծննդյանս օրվա առթիվ թութակ են նվիրելու ինձ, - բացատրեց Մեգգին: - Ինչ լավ էր, որ նրանք երբեք իրենց խոսքի տերը չեն լինում:
Հիմա Ջոնաթանի երկու աչքերն էլ ժպտացին:
-Դու թռչում ես:
-Ահա, - չարաճճի ասաց Մեգգին:
-Իսկ ես հոգնել եմ թռչելուց:
-Ինչո՞ւ:
-Երկար պատմություն է: Ու շատ գրքային: Ասում են, իմ մասին նույնիսկ գիրք են գրել: Մի ոմն պարոն, ով միաժամանակ և կոմպոզիտոր է, և գրող: Դա երևի հրաշալի է, երբ դու և կոմպոզիտոր ես, և գրող, բայց այ գրքի հերոս լինելը վերջաբանից հետո արդեն հոգնեցուցիչ է դառնում:
-Չգիտեմ, ես գրքեր չեմ կարդում, Ջոննի:
-Ես էլ: Հազար տարվա ընթացքում ճայերը հազիվ սովորեցին երկնքին նայել, էլի հազար տարի պահանջվեց՝ թռչել սովորելու համար: Այսպիսի հաշվարկով կարդալ երբեք չենք սովորի: Կամ կսովորենք, երբ արդեն կարդալու բան էլ չի լինի:
-Մարդիկ էլ ասում էին, որ միայն աստվածները կարող են թռչել:  Բայց ես հո աստված չեմ:
-Ես էլ թռչող մարդ չեմ տեսել: Ինչպե՞ս ես դա անում:
-Չգիտեմ, Ջոննի: Պարզապես մի օր արթնացա մե՜ծ երջանկությունից: Հետո տեսա, որ թռչում եմ:
-Իսկ ես երևի հենց դրա համար էլ չեմ թռչում, որովհետև երջանիկ չեմ:
-Ինչո՞ւ:
-Չգիտեմ: - Ճայը հառաչեց. ճայերն էլ են երբեմն հառաչում, բայց շատ հազվադեպ: - Չէ, երևի թե կարելի է կտրել տարածությունն ու ժամաակը ու հասնել հենց այն կետին, երբ ես արդեն երջանիկ կլինեմ, բայց ես չգիտեմ, որտեղ է այդ կետը:
-Տարօրինակ ես: Դու կարող ես կտրել տարածությունն ու ժամանակը, բայց նստած ես վանդակո՞ւմ:
-Ի՞նչ տրաբերություն՝ որտեղ ես դժբախտ:
-Դպրոցի հոգեբանը կասեր, որ դու ուժեղ դեպռռեսիա ունես, - ծիծաղեց Մեգգին:
-Ի՞նչ է դա:
-Չգիտեմ: Բայց ասում է, ես էլ դրանից ունեմ: Վախենալու չի, չի ցավում ու կարևորը՝ չեն սրսկում:
Լռեցին: Բենը համբերատար պահում էր օդում խոսակցության թելը:
-Մարդիկ հետաքրքիր են, - վերջապես ասաց Ջոնաթանը:
-Մարդիկ պարզապե հրաշալի են, - ոգևորվեց Մեգգին ու հայացքը վերև ձգեց. - Չէ՞, Բեն: Երևի թե ես միակ մարդն եմ, ով այդպես է կարծում: Հայրիկը միշտ ասում է, ո սրիկաները շատացել են: Իբրև այստեղ մոտիկ մի տեղ հատուկ ֆերմա կա, ուր սրիկաներ են բուծում և ուղարկում քաղաքներ: Բայց ես դեռ ոչ մեկին չեմ տեսել:
-Ինչի՞ համար են սրիկաներ բուծում: Մի լավ բան չե՞ն կարող անել, - լուրջ հարցրեց Ջոնը:
-Չգիտեմ: Երևի մի տեղ գրված է, որ աշխարհում լավ ու վատ մարդկանց քանակը պիտի հավասար լինի: Բայց լավ մարդիկ շատ են, դրա համար են բուծում: Երևի...
Գիտե՞ս, ինչու եմ սիրում մարդկանց, Ջոննի: Նրանք չգիտեն: Նրանք չգիտեն՝ ինչը չեն կարող: Բոլորը շատ լավ գիտեն՝ ինչ են կարող: Բայց այն, ինչ դուրս է մնացել այդ ցուցակից, չի համարվում անհասանելի: Ես արթնացա մի օր ու տեսա, որ թռչում եմ: Բայց ինձանից շատ տարիներ առաջ արդեն մարդիկ թռչում էին:
-Ես ոչ մի թռչող մարդ չեմ տեսել, - առարկեց Ջոնը:
-Ու չես տեսնի: Որովհետև նրանք թռչում են հատուկ սարքերով, հատուկ մեքենաներով: Բայց թռչում են: Ու դա հրաշալի է:
Ջոնը ոչինչ չպատասխանեց: Խոսակության թելը նորից հանձնվեց Բենի հոգածությանը:
Հաջորդ օրը Ջոնն ասաց.
-Իսկ ճայերին որտե՞ղ են բուծում:
Ու Մեգգին պատասխանեց.
-Չգիտեմ:
Իսկ հետո Ջոնը նորից հառաչեց.
-Հոգնել եմ:
Ու Մեգգին հարցրեց.
-Ինչո՞ւ, Ջոննի:
Եվ Ջոնաանի հերթն էր ասել.
-Չգիտեմ...